Kinesiologie: Stressrelease voor lichaam en geest
Als ik vertel dat ik kinesioloog ben, moet ik vaak uitleggen wat dat nu precies is. Weinig mensen zijn bekend met kinesiologie. Meestal wordt het omschreven als stressrelease, om “blokkades in de doorstroming van energie in je lijf wegnemen, om zo het zelfherstellende vermogen van het lichaam te stimuleren.” Deze omschrijving is absoluut waar, maar eigenlijk vind ik hem wat te kort doen aan wat het op het fysieke en emotionele vlak doet.
Ervaringen zetten zich vast in je lichaam.
Elke ervaring die je op doet, of deze nu leuk is of niet, laat een chemisch of fysiek spoor na in je lichaam. Die is goed te voelen en concreet te maken. Stel je zelf eens voor als klein kind. Je buren hebben een hele grote zwarte hond, een rottweiler. Dit is een superlieve, knuffelige hond. Elke dag wanneer jij langsloopt komt hij voorzichtig naar je toe, je mag hem aaien en knuffelen. Jullie spelen veel samen. Het is zelfs wel eens gebeurd dat je bij hem in de mand in slaap bent gevallen! Hij is je grootste vriend.
Door deze ervaring tijdens het spelen en knuffelen worden er allemaal chemische stoffen (hormonen en neurotransmitters) aangemaakt die jouw lijf ontspannen en die jou een blij gevoel geven. Deze worden door jouw hersenen gekoppeld (neuronen worden aangelegd) aan het beeld van een grote zwarte hond. Oftewel: in jouw systeem is opgeslagen: “grote zwarte hond = knuffelen en ontspannen”. Als jij dan 10 jaar later ergens een grote zwarte hond tegenkomt, dan zullen je hersenen dit beeld herkennen en meteen signalen door jouw lijf sturen “Dit is goed: knuffelen en ontspannen”. Jij voelt je blij, denkt waarschijnlijk even met veel plezier terug aan je jeugd en zal de hond die je nu ontmoet zonder stress benaderen. De hond voelt dit aan en zal waarschijnlijk goed op jou reageren. Iedereen blij!
Negatieve ervaringen
Nu een andere situatie: terug naar dat kleine kind. Je buren hebben nog steeds een hele grote zwarte hond, weer een rottweiler. Maar deze hond is helaas vals. Elke dag als jij langsloopt blaft en gromt hij naar je. Hij laat zijn tanden zien. In de buurt komen, al zou je dat willen, kan gewoon niet. En het is zelfs zo erg dat hij een keer ontsnapt en je achterna komt rennen. Hij krijgt je gelukkig niet te pakken, maar jemig wat was dat eng! Je hartslag ging omhoog, je spieren doen zeer: je voelt de angst en stress in je hele lijf! Door deze ervaring gebeurt er iets heel anders in je hersenen en je lijf. Elke keer als je deze hond ziet gieren de stresshormonen door je lijf. Je kunt niet meer normaal denken en wilt eigenlijk alleen maar vluchten of bevriezen. In jouw systeem wordt nu opgeslagen: “grote zwarte hond = angst en gevaar!”. Wanneer je 10 jaar later weer een grote zwarte hond tegenkomt, dan zullen je hersenen dit beeld herkennen als: “Gevaar! Ren weg!”. Jij reageert angstig, verstijft in je spieren, de hond voelt dit aan en zal waarschijnlijk verdedigend reageren en wellicht grommen of blaffen. Hierdoor worden jouw hersenen weer bevestigd(“zie je wel, gevaar!), en de angst blijft in stand.
Bovenstaand voorbeeld lijkt misschien wat extreem, maar laat wel heel duidelijk zien wat een ervaring zowel emotioneel, fysiek als energetisch kan doen. En vergis je niet: elke ervaring doet dit in meer of mindere mate. Ieder gedachte, iedere waarneming en iedere aanraking, brengt een reactie in je lichaam te weg. Denk maar eens aan een heel zuur snoepje: grote kans dat je al speeksel begint aan te maken. Maar ook je maag zal zich ook direct voorbereiden op de komst van een snoepje door het produceren van maagsap. En mocht je nu een keer een heel vies zuur snoepje hebben gegeten, dan is er een grote kans dat er in ieder geval geen blije emoties ontstaan in je brein!
Stress en je lijf
Soms kan de reactie op een gebeurtenis zo heftig zijn of kan de situatie zo lang duren, dat het daarna niet meer mogelijk is om in een normale toestand van het lichaam terug te keren. Denk bijvoorbeeld aan stress: acute stress zoals bijvoorbeeld ergens een keer van schrikken of een keer een spannende presentatie moeten geven is niet erg. Je lichaam kan daarvan prima herstellen en wordt er zelfs weerbaarder van omdat het leert om te gaan met een nieuwe situatie. Maar chronische stress door constante deadlines, verhoogde werkdruk, aanhoudende zorg voor bijvoorbeeld je gezin naast je baan zorgt ervoor dat je lichaam niet terug kan keren naar de normale lichamelijke situatie. Het kan niet meer herstellen en het kan er niet van leren. En dan krijg je last van allerlei fysieke klachten zoals hoofdpijn, concentratiestoornissen, verhoogde bloeddruk, maar in het ergste geval ook kans op hart- en vaatziekten of ander orgaan falen.
Maar denk bijvoorbeeld ook aan een kind dat moeite heeft met schrijven als hij in groep 3 komt. Gewoon omdat hij motorisch nog niet zover ontwikkeld is. Maar omdat ons schoolsysteem nu eenmaal voorschrijft dat je dan leert schrijven zal hij toch keer op keer moeten schrijven en oefenen. Het zal het kind niet goed lukken en krijgt daardoor een negatieve ervaring. De volgende keer dat hij gaat schrijven zal er direct een beetje stress ontstaan in de hersenen. Hierdoor verstijven de spieren in de vingers iets, kan het kind minder logisch nadenken doordat er meer bloed naar het reptielenbrein dan naar het denkende brein gaat en als resultaat gaat het schrijven nog minder goed. Dus: nog meer stress. Dit systeem houdt zichzelf in stand, waardoor een kind schrijven ook niet meer leuk gaat vinden. In het hele lichaam ligt nu vast: schrijven is stress en niet leuk. Met in het ernstigste geval verdere leerproblemen op latere leeftijd.
Gelukkig kan kinesiologie hier helpen. Het kan namelijk helpen de verstoringen in je normale lichamelijk processen herstellen, op allerlei niveaus. Dus:
- fysiek: ontspanning van spieren, maar ook zorgen voor betere links/rechts communicatie in de hersenen door oefeningen),
- chemisch: bijvoorbeeld vermindering van stresshormonen door massage van acupressuurpunten),
- emotioneel: helpende gedachtes en affirmaties),
- energetisch: (je energie (“chi”) weer laten stromen).
Doordat de kinesioloog naar alle niveaus kijkt wordt de verandering goed vastgelegd in het lichaam en kan het lichaam zelf gaan herstellen. Dit is ook de reden dat het soms een aantal weken duurt voor je het volle effect van een balans ziet. Tijdens de balans voelt je lichaam de ontspanning, maar daarna moet het nog zelf aan de slag. Affirmaties of het masseren van drukpunten die tijdens de balans zijn gebruikt nog eens herhalen in de weken na de balans zullen hierbij helpen. Ook helpt het om bij dieperliggende problemen na 3 of 4 weken nog eens een balans te laten doen. Je zult merken dat de veranderingen dan steeds meer verankerd worden in je lijf, waardoor je uiteindelijk veel meer ontspannen in het leven komt te staan.