Zelfherstellend vermogen. In kinesiologie hebben we het er veel over, net als in veel andere complementaire geneeswijzen. Daarbij wordt vaak de link gelegd met het verminderen van stress en het in beweging brengen van energie, "waardoor het zelfherstellend vermogen van je lichaam weer aangaat". Daarmee krijgt het meteen iets mystieks, iets ongrijpbaars. Tenminste, zo ervaarde ik dat vaak nog, als ik het erover had met mijn cliënten. Maar nu ik de afgelopen anderhalf jaar het zelfherstellend vermogen van mijn eigen lichaam in volle kracht aan het werk heb gezien, weet ik dat er helemaal niets mystieks of zweverigs aan is. Indrukwekkend vind ik het echter wel. Ik vertel je graag waarom.
In de zomer van 2023 heb ik een ernstig fietsongeluk gehad. Het ongeluk zelf was op zich overigens niet ernstig: ik viel van mijn fiets. Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden waren de gevolgen echter wel ernstig. De val vond plaats boven aan een soort klif. Na de val rolde ik nog enkele meters naar beneden, waarbij ik onder andere een verkeersbord, een grote kei en verschillende paaltjes en hekjes raakte, voordat ik halverwege een trap met mijn nek tegen een paaltje tot stilstand kwam. Het gevolg: een grote hoofdwond, een gebroken pols en duim, gekneusde ribben, verschillende wervelfracturen, inwendige en uitwendige kneuzingen en, misschien wel het ernstigste: een gebroken nek. Mijn zesde halswervel lag letterlijk in twee stukken.
Ondanks dit alles had ik toch geluk: op de plaats van mijn val was een trauma-team toevallig aan het lunchen. We hadden direct twee artsen en vier verpleegkundigen om ons heen die mij en mijn gezin de juiste medische hulp gaven. Ik denk dat het anders heel anders was afgelopen.
Deze gebeurtenis, het ongeluk en het revalidatietraject, heeft het afgelopen jaar mijn leven beheerst. En nog steeds speelt het een grote rol in mijn doen en laten. Er valt veel over te vertellen, maar in dit blog wil ik je vooral meenemen in mijn ervaring met het zelfherstellend vermogen van je lichaam. Want dat heb ik in volle actie gezien.
Alle verwondingen zijn namelijk hersteld door mijn lichaam simpelweg zijn werk te laten doen en het de tijd te geven. Niets meer dan dat. Natuurlijk hebben we het hier en daar wel ondersteund. Zo heb ik drie maanden een nekkraag gedragen om mijn nek te stabiliseren, en zijn mijn pols en duim gestabiliseerd met een metalen plaatje en pinnen om de botten op de juiste plek te zetten. Maar daarna is mijn bot vanzelf weer goed gaan groeien. De fracturen aan mijn ribben en wervels hebben helemaal geen ondersteuning gehad – die zijn vanzelf hersteld. En de wonden en kneuzingen op mijn armen en benen zijn ook allemaal weer geheeld.
En dat is toch eigenlijk wonderlijk als je er goed over nadenkt? Dat je lijf zichzelf, met een beetje ondersteuning, gewoon weer terug kan vormen zoals het was? Zelfs als de wonden diep en ernstig zijn, kan je lichaam zichzelf vaak herstellen, mits je het voldoende tijd geeft. De uitspraak “Tijd heelt vele wonden” blijkt verrassend vaak waar. Maar tegelijkertijd is “Tijd” ook vaak de frustrerende factor.
Want geven we onszelf eigenlijk wel genoeg tijd om te herstellen? Zelf deed ik dat in eerste instantie niet. Ik liep veel te hard van stapel en vroeg te veel van mijn hoofd en lijf, waardoor ik mijn herstel juist afremde. Dat leidde tot frustratie, emotionele uitbarstingen en zorgen of het überhaupt nog wel goed zou komen. Emoties die vervolgens spanning veroorzaakten in mijn lijf en mijn herstel nog verder blokkeerden.
Pas toen ik mijzelf toestond om de tijd te nemen voor zowel lichamelijk als emotioneel herstel, merkte ik weer vooruitgang. Juist door regelmatig rust te nemen en mijn lichaam niet te overvragen, kon ik weer steeds makkelijker bewegen. Door mijn emoties te doorvoelen en een plek te geven, zaten ze mijn herstel niet meer in de weg. En door mijn energie in beweging te brengen – niet alleen door oefeningen, maar ook door ontspanning – ging mijn herstel sneller. Ik activeerde het zelfherstellend vermogen van mijn lichaam door rust, tijd en ontspanning, in plaats van hard werken en eindeloos doorzetten.
Ik heb dit niet alleen gedaan. Natuurlijk heb ik steun gehad van mijn gezin, familie en goede vrienden. Maar daarnaast kreeg ik hulp van een kinesioloog, een fysiotherapeut, een osteopaat, en in het reguliere circuit van een revalidatiearts en maatschappelijk werk. Zij deden echter niets anders dan, vanuit hun eigen expertise, stress en spanning uit mijn systeem wegnemen waardoor mijn energie weer in beweging kwam. Waardoor mijn lichaam zichzelf dus kon herstellen. Daar is niets mystieks of ongrijpbaars aan.
Nu is het zelfherstellend vermogen van je fysieke lichaam natuurlijk heel duidelijk zichtbaar. Je ziet letterlijk de wonden herstellen en de huid weer heel worden. Je voelt dat je botten weer kunt belasten. Met het herstellen van emotionele trauma's is dat veel minder zichtbaar. Toch heb ik ook daarin het afgelopen jaar ervaren dat als je ruimte en tijd geeft aan dit herstel daarin vele stappen te maken zijn.
Hetzelfde geldt voor het herstel van de hersenschudding. Vanuit de wetenschap weten we dat het herstel van hersenletsel heel lang kan duren. Ook dat heb ik ervaren. Maar zelfs daar merk ik dat mijn hersenen nog steeds aan het herstellen zijn. Waar ik een half jaar geleden nog niet in grote groepen kon verblijven vanwege overprikkeling, gaat dat nu bijvoorbeeld weer wel. En waar ik een half jaar geleden mij maximaal een uur kon concentreren, kan ik nu weer gewoon hele dagen werken.
Wel is het in het herstel belangrijk dat je jouw energie in beweging houdt. En daarbij dus eventueel hulp zoekt. Ik heb in het begin van mijn herstel veel gehad aan mijn kinesioloog om letterlijk met energetische technieken het zelfherstellend vermogen te activeren, waarbij ook veel emoties los kwamen. Later in het traject kwamen de fysiotherapeut en de osteopaat juist in beeld om ook fysieke spanningen los te laten. En zelf hou ik natuurlijk graag mijn energie op dagelijkse basis in beweging door middel van alle tools die ik ken uit de kinesiologie.
Ik hoop dat ik met dit verhaal jou kan inspireren. Om ook jezelf de tijd te gunnen voor herstel. Om goed voor jezelf te zorgen in dit proces. Dit geldt niet alleen voor fysiek herstel, maar ook zeker voor emotioneel herstel. Belangrijk is dat je hierbij de juiste hulp zoekt, zowel regulier als complementair. Verminder stress en spanning in je lijf, zodat je energie weer kan stromen. Want dan is er vaak veel meer mogelijk dan je zelf denkt. En misschien raak jij dan net zo onder de indruk van het zelfherstellend vermogen van het lichaam als ik dat ben!